Bilgisayarın nasıl çalıştığını bilmek neden bu kadar önemlidir?

Bazılarımız bilgisayarları kafalarında fazla büyütüyor. Hatta insanları kontrol ettiğini veya daha akıllı olduğunu düşünenlerimiz bile vardır. Ne kadar karışık ve komplike gibi görünselerde bilgisayarlar hiçbir zaman bizi kontrol etmek amacıyla yapılmadı.

Peki bilgisayarlar hakkında daha fazla şey öğrenmek için ne yapmalısınız? Sadece biraz okumayı sevmek ve bilgisayarı biraz kurcalamak.




Yakından tanıdığımız ve çok sevdiğimiz bilgisayarlar o kadar uzun süredir bizimle değildi. İlk ev bilgisayarı 1977 yılında satışa çıkartıldı.

Günümüzde bilgisayarlar küçük, hızlı, güvenilir ve oldukça faydalıdır. Ancak 1977’de durum böyle değildi. Fakat temelde aynı şekilde çalışıyorlardı. Her ikisi de veri alıyor, veri saklıyor, verileri işliyor ve sonra da tıpkı beyinlerimizin yaptığı gibi verileri gönderiyorlardı.

Bilgisayarı tanıyalım...

Bilgisayarla bir iş yapmak için yazılım, donanım ve girdi kombinasyonuna ihtiyacınız vardır.

Donanım, bilgisayarın kendisi gibi aygıtlardan, monitör, klavye, yazıcı, fare ve hoparlörlerden oluşur. Bilgisayarınızın içersinde merkezi işlem birimini (CPU) oluşturan ana kart da dahil çok daha fazla sayıda bit yer alır. Aygıt yazılımdan aldığı komutların işlemini yapar ve görevleri yerine getirir yada hesaplamaları yapar.

Yazılım, belirli işlemleri yapmak için bilgisayarınıza yüklediğiniz programlara verilen isimdir. Macintosh için Apple OS veya PC’ler için Windows XP yada Linux gibi işletim sistemleri vardır. Ayrıca oynadığımız oyunlar yada mektup yazmak veya matematik sorularını çözmek için kullandığımız araçlar gibi uygulama yazılımları vardır.

Bellek
Bir bilgisayarda saklama işlevi çok farklı boyutlarda, türlerde ve şekillerde gerçekleşir. Ancak iki genel saklama türü vardır: kısa süreli ve uzun süreli. Sıradan bir bilgisayarda RAM, ROM, sanal, ön bellek ve çesitli uzun süreli saklama aygıtları gibi çeşitli bellek türleri vardır. Her bir bilgisayar bellek türünün belirli bir işlevi ve amacı vardır.

Bilgisayar bellegi baytlarla ölçülür. Tek bir bayt sekiz sira haline olan 1’ler ve 0’lardan olusur. Bilgisayar bu 0’lar ve 1’lere göre bilgilere erisir ve onlari saklar. Her bir tusa basma veya karakterle bir bayt bellek kullanilir.

ROM
ROM, yada salt okunur bellek, kalıcı, uzun süreli, geçici olmayan bellektir. Geçici olmaması bilgisayar kapandığında da kaybolmaması anlamına gelir. Ayrıca herhangi bir şekilde silinemez yada değistirilemez. ROM'un amacı başlatma yada önyükleme işlemini kontrol eden girdi/çıktı sistemini (BIOS) kaydetmektir.

RAM
ROM’un aksine RAM, yani rasgele erişimli bellek sadece bilgisayar açıkken çalışır. Bu bellek bilgisayarın her işlemini teker teker kontrol ettiği için çok önemlidir. RAM’a ilk giden şey İşletim Sistemidir. Daha sonra RAM’e oynayacağınız bir oyun, İnternet tarayıcı yada istediğiniz başka bir program gider.






İlk kişisel bilgisayarlar sadece 64K’lik RAM’a ihtiyaç duyuyordu. Bugün bu sayı oldukça fazladır. Fotoğraflar, sesler, hatta RAM’a giden filmlerle beraber artık milyonlarda bayta gerek vardır. Mesela şu anda kullandığım bilgisayarda 512 MB’lık yani 512.000 bayt RAM var.

Son birkaç yılda çok işlemlilik RAM’e olan talebi arttırdı. Çok işlemlilik bilgisayarda aynı anda birden fazla programı çalıştırabilme özelliğidir. Örneğin çoğu insan bir taraftan Word’ü kullanırken bir taraftan da İnternet Expoler’ı kullanmayı tercih edebilir. Bu, her iki programında çalışması daha fazla RAM'e ihtiyacı doğurabilir.